Υποθέσεις Εργασίας: Αρχείο ΑποδελτίωσηςΜέχρι τώρα έχουμε πληρώσει πολλά, πάρα πολλά, για χάρη των πολιτικών. Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, όμως, ωρύεται για την αξιοκρατία κι έχει απόλυτο δίκιο.
Τα γαλάζια παιδιά πήγαιναν πάντα με το σταυρό στο χέρι. Λογικό, λοιπόν, η σύντροφος του Σίμου Κεδίκογλου, Αδαμαντία Κόλλια, να είναι η τυχερή της κλήρωσης που ανάμεσα σε 1,5 εκατ ανέργους κατάφερε να είναι η μόνη που προσελήφθη αξιοκρατικά. Απολύτως όμως!
Μόλις το 1,6% των χρημάτων που λαμβάνει η χώρα από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, με τη συμμετοχή του ΔΝΤ, καταλήγει στον κρατικό προϋπολογισμό και κατ’ επέκταση στην πραγματική οικονομία. Όπως έχει τονίσει μελέτη του δικτύου Attac, τα συγκεκριμένα δάνεια προορίζονται για τη διάσωση των τραπεζών και όχι των απλών πολιτών. «Αυτή ήταν εξαρχής η λογική του προγράμματος», επισημαίνει στο tvxs.gr ο καθηγητής Οικονομικών στο ΑΠΘ Δημήτρης Μάρδας.
via Οι δόσεις πηγαίνουν στα δάνεια. Μόλις το 2% μένει στην Ελλάδα | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα.
Η Χρυσή Αυγή ήταν ένα νεοναζιστικό κόμμα και σήμερα έχει γίνει πλέον ναζιστικό. Έχει βρει τρόπους να εκφράσει το πνεύμα του ναζισμού μέσα από επίκαιρες και σύγχρονες μορφές. Έχει εκσυγχρονίσει, έχει προσαρμόσει στα σύγχρονα δεδομένα τα ιδεώδη του ναζισμού. Ωστόσο, εσωτερικά είναι πολύ ανομοιογενής. Κατά τη δική μου εκτίμηση, στη Χρυσή Αυγή υπάρχουν τουλάχιστον 3 κύρια ρεύματα. Το πρώτο κύριο ρεύμα αποτελείται κυρίως από τους βιολογικούς αλλά και τους ιδεολογικούς απόγονους του δοσιλογισμού και του ταγματασφαλιτισμού. Έτσι γεννήθηκε η Χρυσή Αυγή. Προσπαθώντας να προστατέψει και να υπερασπίσει αυτούς τους δοσίλογους που ζούσαν ακόμα. Το δεύτερο κύριο ρεύμα είναι οι φιλοχουντικοί. Είναι οι άνθρωποι που επηρεάστηκαν από τα «ιδανικά» της χούντας και στη μεταπολίτευση διατήρησαν αυτά τα χαρακτηριστικά και τα μετέφεραν στις νέες γενιές. Το τρίτο ρεύμα που είναι και το μεγαλύτερο και μαζικότερο, είναι τα παιδιά που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Στη δεκαετία του ’90 και του 2000. Είναι τα παιδιά τα οποία μεγάλωσαν μέσα σε ένα κλίμα εύκολου χρήματος, παραοικονομίας, ακραίου καταναλωτισμού, απόρριψη της ιδεολογίας, πολιτικού κυνισμού, ακραίου εθνικισμού όπως αυτός αναπτύχθηκε γύρω από το όνομα της FYROM και ρατσισμού ο οποίος καλλιεργήθηκε από την έλευση των μεταναστών εδώ εκείνες τις περιόδους.
via Τα τρία ρεύματα μέσα στην Χρυσή Αυγή. Του Γιώργου Πλειού | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα.
Μία από τις τεχνικές που επρόκειτο να παρουσιάσει, ήταν σε θέση να προκαλέσει το θάνατο ενός ανθρώπου από απόσταση εννέα μέτρων. Το αντικείμενο της παρουσίασής του στη συνδιάσκεψη Black Hat είχε τίτλο «Εμφυτευόμενες ιατρικές συσκευές: χακάροντας ανθρώπους», με θέμα το πώς μπορούν να παραβιαστούν τέτοιου είδους συσκευές, και πώς μπορεί να βελτιωθεί η ασφάλειά τους.
Η αντίδραση της διαδικτυακής κοινότητας στο θάνατό του ήταν πολύ μεγάλη. Λόγω του αντικειμένου ενασχόλησής του και της χρονικής συγκυρίας, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ποικίλες θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με τις ακριβείς συνθήκες του θανάτου του.
via Νεκρός από «άγνωστα αίτια» ο διάσημος χάκερ Μπάρναμπι Τζακ | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα.
«Από την 1η Ιουλίου 2013, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) είναι ο μοναδικός και μόνιμος μηχανισμός για την αντιμετώπιση των νέων αιτήσεων για οικονομική ενίσχυση από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης. Από αυτή την ημέρα το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) δεν μπορεί πλέον να συμμετάσχει σε νέα προγράμματα χρηματοδότησης, ή να συνάψει νέες συμφωνίες δανείου. Ο Klaus Regling, Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΜΣ και διευθύνων σύμβουλος του EFSF, δήλωσε: «Σήμερα ένα σημαντικό κεφάλαιο του EFSF τελειώνει και όλα τα πιθανά νέα καθήκοντα θα αναληφθούν από το ΕΜΣ, το μόνο ταμείο διάσωσης της νομισματικής ένωσης». Αυτό συμβαίνει σύμφωνα με τη Συμφωνία Πλαίσιο για το ΕΤΧΣ που υπογράφτηκε από τα 17 κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και το Καταστατικό του EFSF. Το EFSF θα παραμείνει ενεργό στη χρηματοδότηση των εν εξελίξει προγραμμάτων για την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Ελλάδα.»
Η ανακοίνωση, όπως και το ίδιο το γεγονός ότι όλες οι χρεωστικές απαιτήσεις που προκύπτουν από τις δυο δανειακές συμβάσεις της Ελλάδας με την ευρωζώνη, πέρασαν από 1/7/2013 στον μόνιμο ΕΜΣ, πέρασε στα «ψιλά».
via ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΖΑΚΗΣ: Ολόκληρη η Ελλάδα ανήκει πλέον στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας….
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η Ελλάδα συνεχίζει να σημειώνει συνολική πρόοδο, έστω και αργή, βάσει του δεύτερου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, ωστόσο σημειώνει πως έχουν υπάρξει αρκετές καθυστερήσεις. Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί στο σκέλος της δημοσιονομικής προσαρμογής και στην ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
via Δημοσιονομικό κενό 4 δις ως το 2016 «βλέπει» η Κομισιόν | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα.
Το ρεπορτάζ αναφέρεται στην περιοχή Pacos de Ferreira της Πορτογαλίας όπου επιβλήθηκε η ιδιωτικοποίηση και όπου μέσα σε λίγα χρόνια τα τιμολόγια αυξήθηκαν 400% και συνεχίζουν με αύξηση 6% κάθε χρόνο. «Δεν μπορούμε πια να πιούμε νερό, όπως πίναμε στο παρελθόν, δεν είναι καλό» λένε οι κάτοικοι της περιοχής που ήταν από την αρχή αντίθετοι στην ιδιωτικοποίηση.
Το 8λεπτο βίντεο στη συνέχεια πηγαίνει στο κέντρο του προβλήματος στις Βρυξέλλες. Εκεί ερευνά σε βάθος την κατάσταση και παρουσιάζει έγγραφα που αποδεικνύουν την απόφαση για «άνοιγμα της αγοράς» του νερού, ξεκινώντας από τις χώρες του Νότου, μια αγορά που την υπολογίζουν σε τριψήφια δις.
via Ο ρόλος της Κομισιόν στην ιδιωτικοποίηση του νερού | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα.
Η 28η Ιουλίου είναι μεγάλη μέρα για τα ερπετά της Ιστορίας. Πανηγυρίζουν, γιατί προσπαθούν να επιβάλουν τον αστικό μύθο ότι στις 28 Ιουλίου 1936 ο Ιωάννης Μεταξάς, λίγες μέρες πριν γίνει δικτάτορας, καθιέρωσε την οχτάωρη εργασία.
via Το οχτάωρο, ο Μεταξάς και οι μύθοι, του Γιώργου Δαμιανού | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα.
Όπως υποστηρίζουν κυβερνητικές πηγές που επικαλούνται «Τα Νέα» «ο νέος μηχανισμός κατώτατου μισθού εναρμονίζεται πλέον με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τις διεθνείς πρακτικές όπου ο καθορισμός του νομοθετημένου κατώτατου μισθού γίνεται από το κράτος, είτε με διάταξη νόμου ή με Υπουργική Απόφαση που εκδίδεται έπειτα από νομοθετική εξουσιοδότηση ή με απόφαση συλλογικού οργάνου της διοίκησης που έχει συγκεκριμένη αρμοδιότητα για το σκοπό αυτό μέσω νόμου, ύστερα από καλά οργανωμένη και εντατική νομικά, ωστόσο, μη δεσμευτική διαβούλευση μεταξύ της κυβέρνησης και εκπροσώπων των κοινωνικών εταίρων»
via Από την κυβέρνηση θα ορίζεται ο κατώτατος μισθός | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα.
Μελέτη των οικονομολόγων της ΕΚΤ διαπίστωσε ότι «σε πολλά χρονικά σημεία στη διάρκεια της κρίσης, συγκεκριμένες μορφές πολιτικών δηλώσεων μάλλον πρόσθεσαν αβεβαιότητα στις απόψεις που επικρατούσαν στις αγορές», με επιπτώσεις κυρίως για την Ελλάδα, αλλά και για την Ιρλανδία και την Πορτογαλία
«Μη εποικοδομητικές και ασυνεπείς δηλώσεις μπορεί να έχουν πραγματικά και μετρήσιμα αποτελέσματα πάνω σε χώρες, στους όρους χρηματοδότησής τους και κατ’ επέκταση στους κατοίκους τους, καθώς επίσης και στη συνοχή της ευρωζώνης» επισήμαναν οι οικονομολόγοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Σύμφωνα με την έρευνα που επικαλείται το οικονομικό πρακτορείο Bloomberg, δηλώσεις ευρωπαίων αξιωματούχων για τη δημοσιονομική πολιτική και την κατάσταση χωρών της ευρωζώνης είχαν μετρήσιμο αποτέλεσμα στις αποδόσεις των ομολόγων (spreads) της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας σε σχέση με τις αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων. Οι αρνητικές συνέπειες ήταν μεγαλύτερες για την Ελλάδα, όπως διαπιστώνει η μελέτη που βασίστηκε σε 25.000 δημοσιεύματα από τον Ιανουάριο του 2009 έως τον Οκτώβριο του 2011, ώστε να διερευνηθεί πως οι πολιτικές δηλώσεις επηρέασαν τις αποδόσεις των ομολόγων στη διάρκεια της κρίσης στην ευρωζώνη.
Στην κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου είχαμε τον πρωθυπουργικό αδερφό Αντρίκο, να κάνει τα αμφιλεγόμενης χρησιμότητας «πράσινα» συνέδρια και να χρηματοδοτείται από ΔΕΚΟ και δημόσιους οργανισμούς με πλήρη αδιαφάνεια. Στην κυβέρνηση Καραμανλή είχαμε (μεταξύ άλλων) τη σύζυγο Βουλγαράκη, Κατερίνα Πελέκη, που έκανε χρυσές δουλειές. Και στην κυβέρνηση «εθνικής σωτηρίας» έχουμε τη σύζυγο του υπουργού Οικονομικών, Γ. Σουρνάρα, κ. Σταυρούλα Νικολοπούλου της MIND WORK BUSINESS SOLUTIONS να διεκδικεί και να παίρνει δουλειές από το δημόσιο.
Όπως αυτή για την «εκστρατεία ενημέρωσης» του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) τμηματικής αξίας 76.011,66 ευρώ (συνολικό έργο αξίας 435.666 ευρώ – βλέπε το UPDATE παρακάτω) που ανατέθηκε σε δύο εταιρείες : στη δική της και στη V+O (του υιού Βαρβιτσιώτη που είναι συνέταιρος με πρώην στενό συνεργάτη του Αντώνη Σαμαρά από την εποχή της Πολιτικής Άνοιξης). Για την κάθε μία εγκρίθηκε τον Μάιο το ποσό των 38.005,83 €.
Επικαλούμενη «άκρως απόρρητα ντοκουμέντα», τα οποία αποκάλυψε ο πρώην σύμβουλος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών Έντουαρντ Σνόουντεν, η βρετανική εφημερίδα αναφέρει πως η Microsoft εργάσθηκε μαζί με το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών (FBI) και την NSA για να διευκολύνει την πρόσβαση μέσω του Prism –πρόγραμμα συγκέντρωσης δεδομένων το οποίο αποκαλύφθηκε τον περασμένο μήνα από την βρετανική εφημερίδα– στην υπηρεσία αποθήκευσης δεδομένων SkyDrive.
via Guardian: Η Microsoft βοήθησε την NSA και το FBI στις παρακολουθήσεις.
Guest book review of Wolfgang Streeck’s „Gekaufte Zeit: Die vertagte Krise des demokratischen Kapitalismus“. Berlin: Suhrkamp, 2013.
By Philip Mader, Governance Across Borders editor and postdoctoral fellow at the Max Planck Institute for the Study of Societies in Cologne, Germany
Democratic capitalist societies have been “buying time” with money for the past four decades – first via inflation, then public debt, then privatised Keynesianism – but are running out of resources for postponing the inevitable crisis. As a result, we now find ourselves at a crossroads where capitalism and democracy part ways. That in a nutshell is the thesis of Wolfgang Streeck’s new book, currently only available in German, but being translated for publication with Verso.
The book is based on a series of three “Adorno Lectures” given by the director of the Max Planck Institute for the Study of Societies in the summer of 2012 at the renowned Institut für Sozialforschung in Frankfurt (other lecturers in recent years included Judith Butler and Luc Boltanski). Its radical language and conclusions may be surprising for those who remember Streeck’s days as advisor to the “Bündnis für Arbeit” initiated by Germany’s former Chancellor Gerhard Schröder, which precipitated far-reaching labour market and social security reforms, or of Streeck’s demands for institutional reforms to forge a more competitive and flexible low-wage service sector in Germany modelled on the USA (Der Spiegel, 1999). But crises bring new beginnings, and Streeck’s defense of democracy against its subjugation to the market is auspicious. His analysis of the economic, political and ideological straightjacket that states have found themselves in, not just since the crisis but certainly more pronouncedly in its wake, ties together a revamped analysis of capitalism with a compelling critique of the “frivolous” politics of European integration. With some wit, a characteristic taste for good anecdotes, and above all great clarity, Streeck studies the processes of the moyenne durée which produced the “consolidation state” as the supreme fulfilment of a Hayekian liberal market vision, and which brought us to the impasse of the current period.
The book begins with a critical appraisal of how useful the Frankfurt School’s crisis theories from the 1960s and 1970s still are for explaining today’s crises. While their works are by no means invalidated, Streeck contends that yesteryear’s crisis theorists could scarcely imagine how long capitalist societies would be able to “buy time with money” and thereby continually escape the contradictions and tensions diagnosed by their theories of late capitalism. He explains the developments in Western capitalism since the 1970s as “a revolt by capital against the mixed economy of the postwar era”; the disembedding of the economy being a prolonged act of
successful resistance by the owners and managers of capital – the “profit-dependent” class – against the conditions which capitalism had had to accept after 1945 in order to remain politically acceptable in a rivalry of economic systems. (p. 26)*
By the 1970s, Streeck argues, capitalism had encountered severe problems of legitimacy, but less among the masses (as Adorno and Horkheimer had expected) than among the capitalist class. Referring to Kalecki, he suggests that theories of crises have to refocus on the side of capital, understanding modern economic crises as capital “going on strike” by denying society its powers of investment and growth-generation. The 1970s crisis, and the pathways that led out of it, thus were the result of capital’s unwillingness to become a mere beast of burden for the production process – which many Frankfurt theorists had tacitly assumed would happen. Capital’s reaction to its impending domestication set in motion a process of “de-democratising capitalism by de-economising democracy” (Entdemokratisierung des Kapitalismus vermittels Entökonomisierung der Demokratie). This ultimately brought about the specific and novel form of today’s crisis and its pseudo-remedies.
The rest, as they say, is history. In the second part, Steeck outlines how public debt rose with the neoliberal revolution, something mainstream economics and public choice quickly and falsely explained away as an instance of the “tragedy of the commons” with voters demanding too much from the state. However, the rise in debt came in fact with a curtailment of the power of democracy over the state and the economy. First, the good old “tax state” was ideologically restrained – starving the beast – and gradually found itself rendered a meek “debtor state” increasingly impervious to any remaining calls for redistribution by virtue of its objective impotence. Then, the resulting power shift to what Streeck calls the state’s “second constituency” – the creditor class, which asserts control over its stake in public debt and demands “bondholder value” – generated a standoff which Streeck observes between the conflicting demands of Staatsvolk und Marktvolk. The fact that the debtor state owes its subsistence less to contributions from the taxpaying “state people” and more to the trust of its creditor “market people” leads to a situation in which debtor states must continually credibly signal their prioritisation of creditors’ demands, even if it harms growth and welfare. Creditors, in their conflict with citizens, aim to secure fulfilment of their claims in the face of (potential) crises. The ultimate power balance remains unclear, but the “market people’s” trump card is that they can mobilise other states to fulfil their demands, leading to a kind of international financial diplomacy in their interest.
The archetype of such a transnational financial diplomacy, Streeck contends in the third and final part, is Europe under the Euro, where we encounter an even more wretched type: the “consolidation state”. Consolidation, Streeck argues, is a process of state re-structuring to better match the expectations of financial markets, and the consolidation state is a sort of perverse antithesis to the Keynesian state, acting in vain appeasement of the financial markets in hope of one day again being permitted to grow its economy. Its story begins with Friedrich Hayek, whose 1939 essay The Economic Conditions of Interstate Federalism Streeck presents as a strikingly accurate blueprint for the modern European Union, complete with references to the common market as assuring interstate peace. The European “liberalisation machine” slowly and successively reduced national-level capacity for discretionary intervention in markets; but it was European Monetary Union which ultimately rendered one of the last powerful (yet blunt) instruments available to states impracticable: currency devaluation. The resulting multi-level regime, a regime built on an unshakable belief in European “Durchregierbarkeit” (roughly: the capacity to govern Europe) and driven by a bureaucratic centre (or centres) increasingly well-insulated from democratic meddling, completes the actual European consolidation state of the early 21st century. Within this kind of hollowed-out supra-state individual countries have to fulfil their duties to pay before fulfilling any duties to protect, and recent “growth pacts” like Hollande’s are mere political showmanship. In the present framework even more substantial programmes would be likely to fail, Streeck argues with reference to Germany’s and Italy’s huge and hugely unsuccessful regional growth programmes. Stemming the decline of the southern Europe with transfer payments while adhering to monetary union with Germany is as much an impossibility as it is fuel for future discord.
Now, with tighter financial means, the cohesion of the Brussels bloc of states depends on hopes invested in neoliberal ‘structural adjustment’ with a parallel neutralisation of national democracies by supranational institutions and a targeted cultivation of local support through ‘modern’ middle classes and state apparatuses, who see their future in western European ways of business and life. Additional packages for structural reform, stimulus and growth from the centre are mainly of symbolic value, serving as discussion fodder for the greater public and for the mise-en-scène of summit decisions, as well as for politically and rhetorically absorbing whatever is left over of social democracy. Finally, puny as these may be financially, they can also be used to distribute loyalty premiums and patronage to local supporters: instruments of elite co-optation by doling out advantages in the Hayekisation process of European capitalism and its state system. (p. 203)
What can be done? It would be wrong to describe Streeck’s conclusions as optimistic. The capacity of populations or politicians to resist the imperatives of the consolidation state appears small, even where he argues that popular opposition is key, pointing to some rays of light in recent social movements. Streeck characterises present capitalist society as a “deeply divided and disorganised society, weakened by state repression and numbed by the products of a culture industry which Adorno could hardly have imagined even in his most pessimistic moments” (p. 217). It is furthermore politically held in check by a transnational plutocracy which has far greater sway over parliaments and parties than citizens. Given the likely failure of the consolidation state at restoring normality, we have thus arrived at a crossroads where capitalism and democracy must go their separate ways.
The likeliest outcome, as of today, would be the completion of the Hayekian social model with the dictatorship of a capitalist market economy protected against democratic correctives. Its legitimacy would depend on those who were once its Staatsvolk learning to accept market justice and social justice as one and the same thing, and understand themselves as part of one unified Marktvolk. Its stability would additionally require effective instruments to ensure that others, who do not want to accept this, can be ideologically marginalised, politically dis-organised and physically kept in check. […] The alternative to a capitalism without democracy would be democracy without capitalism, at least without capitalism as we know it. This would be the other utopia, contending with Hayek’s. But in contrast, this one wouldn’t be following the present historical trend, and rather would require its reversal. (p. 236)
Small acts of resistance, Streeck notes, can throw a spanner in the works, and the system is more vulnerable than it may appear; the Draghis and Bernankes still fear nothing more than social unrest. For Streeck, projects for democratising Europe, calls for which have recently gained momentum, can hardly work in a Europe of diverging interests. They would have to be implemented top-down, and furthermore have to succeed both amidst a deep (public) legitimacy crisis of Europe and against an already firmly embedded neoliberal programme with a decades-long head-start.
Streeck places his highest hopes in restoring options for currency devaluation via a kind of European Bretton Woods framework; “a blunt instrument – rough justice –, but from the perspective of social justice better than nothing” (p. 247). Indeed, a newly flexible currency regime would re-open some alternatives to so-called “internal devaluation” – nothing but a euphemism for already-euphemistic “structural adjustment” – and thereby permit a more heterogeneous political economy within Europe which could better match cultural differences (the book’s references to which sometimes seem to teeter on the edge of calls for national liberation). The Euro as a “frivolous experiment” needs to be undone, Streeck claims. But would that really mean a return to social justice? States like Great Britain or Switzerland hardly suggest a linkage, least of all an automatic one. Furthermore, declines in real wages from currency devaluation can mirror those of internal devaluation, merely with the difference of how politically expensive the process is (and it would still likely be central bankers, not democratic institutions, taking the decision). A return to national currencies looks like an all too easy way out, falling short of political-economic transformations for restoring some semblance of social justice to capitalism – let alone social justice as an alternative to capitalism.
Nonetheless, Streeck’s is a forceful argument in favour of preserving what vestiges remain of national sovereignty in face of capitalism’s attacks on democracy, as tools for gradually pushing back the transnational regime of market sovereignty. He concludes that the greatest threat to Western Europe today is not nationalism, but “Hayekian market liberalism” – whether the one could be the dialectical product of the other remains another question. Above all his analysis of capital as a collective player capable of acting with guile (Williamson) to ensure capitalism remains in its better interests – intellectual traces of Streeck’s days as a scholar of collective bargaining, perhaps – is clearly one of the most innovative approaches to understanding the class dimension of the political economy of the present crisis. His anatomy of the type of regime we increasingly have to deal with, the consolidation state moulded to address capital’s own legitimacy crisis yet sacrificing democratic legitimacy in the process, perhaps offers the most cogent picture of the present multi-level political economy of debt in Europe (and beyond). Taking back the consolidation state and re-appropriating democracy from capitalism’s clutches at the crossroads, of course, is a task beyond the reach of any book.
(*All quotations are the reviewer’s own translations from the German original.)
The Great Reckoning: Why the European ideal is under threat
The certainties that sustained notions of European unity and social solidarity are collapsing. The financial structures that formed the foundations of old Europe have warped and are destroying it. So, where next?
By Mark Mazower Published 19 May 2013 9:32
via The Great Reckoning: Why the European ideal is under threat.
Capitalism is not a mode of production and consumption. It is a mode of power. And in order for us to transcend this mode of power, we first need to properly under-stand its structure, development and crises. In short, we need a cosmology of capital-ist power.
Such a cosmology, though, cannot be concocted out of thin air. A new cosmol-ogy emerges not from the self-organization of Platonic ideas, but from the relentless empirical inquiries of flesh-and-blood researchers. The detailed empirical investiga-tions of these researchers yield new evidence and novel regularities; the new evidence and regularities undermine and eventually shatter the old dogma; and with the old dogma having been debunked, the door is open for a new system of assumptions, concepts, questions and theories.
«Ήμασταν στη θάλασσα τρεισήμισι ώρες. Τότε μας βρήκε το ελληνικό σκάφος με τους Έλληνες αστυνομικούς. Μας πήραν στο σκάφος τους. Μας χτύπησαν πολύ άσχημα. Μας πήραν ό,τι είχαμε, χρήματα, κινητά, ρούχα. Την αδελφή μου τη χτύπησαν τόσο άσχημα που τώρα έχει σ΄όλο της το σώμα μελανιές. Γύρω στις 6 το πρωί, μας ξαναπήγαν στα τουρκικά ύδατα και μας έβαλαν ξανά στη βάρκα μας. Πήραν ένα μαχαίρι κι έσκισαν τη μια πλευρά της βάρκας. Αφαίρεσαν τη μηχανή και μας άφησαν στη μέση της θάλασσας, χωρίς τίποτα εκτός από μια χαλασμένη βάρκα».
via Θρίλερ στα σύνορα, του Δημήτρη Αγγελίδη | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα.
Αν και η σχετική τροπολογία κέρδισε την πλειοψηφία των ψήφων του Ευρωκοινοβουλίου, λόγω της καταψήφισης από την πλειοψηφία των συντηρητικών, δεν συγκέντρωσε την ενισχυμένη πλειοψηφία που απαιτούταν για την έγκρισή της. Η ίδια πλειοψηφία απέρριψε τροπολογία για την διεξαγωγή ανεξάρτητων μελετών για την επίπτωση των μεταλλαγμένων και άλλων “νέων τροφών” στην ανθρώπινη υγεία.
Πριν απ’ οτιδήποτε άλλο η μείωση στις συντάξεις που φέρεται να ετοιμάζει η κυβέρνηση θα αποτελέσει κοινωνικό δράμα, δείχνοντας ότι η επιλογή των Μνημονίων είναι σαν τον δρόμο με τις λεύκες: Εφιάλτης δίχως τέλος. Ταυτόχρονα όμως θα ισοδυναμεί με την μεγαλύτερη κωλοτούμπα που έχει κάνει μέχρι τώρα ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος είναι πολύ αμφίβολο κατά πόσο σήμερα θα ήταν πρωθυπουργός αν πριν ένα χρόνο δεν τον είχαν ψηφίσει μαζικά οι συνταξιούχοι, που είχαν επιδείξει μια ασυνήθιστα συμπαγή εκλογική προτίμηση, προς το κόμμα του.
ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ
Ο λόγος ήταν πολύ απλός: Πέραν της επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου η πιο απτή προεκλογική εξαγγελία του Α. Σαμαρά αφορούσε την αποκατάσταση των αδικιών στους χαμηλοσυνταξιούχους και την επαναφορά των συντάξεων στα προηγούμενά τους επίπεδα. Η σχετική μάλιστα υπόσχεση δεν είχε δοθεί μόνο τον παλιό …καλό καιρό που πρώτος ανέμιζε την αντι-μνημοναική σημαία, όπως για παράδειγμα τον Ιούλιο του 2010, με αφορμή την ψήφιση του αντι-ασφαλιστικού τερατουργήματος του ΠΑΣΟΚ. Ο πρόεδρος της ΝΔ είχε υποσχεθεί να ανακουφίσει τα πάλαι ποτέ «τιμημένα γηρατειά» ακόμη και τον Απρίλιο του 2013, στις 22 Απριλίου συγκεκριμένα, στο πλαίσιο των εξαγγελιών που έμειναν γνωστές ως «Ζάππειο 3». Η αποκατάσταση των πολύ χαμηλών συντάξεων και των πολυτεκνικών επιδομάτων ήταν η πρώτη και σημαντικότερη εξαγγελία του, που πολύ σύντομα φυσικά βρήκε την θέση που της άρμοζε δίπλα στις άλλες υποσχέσεις για εξασφάλιση του 13ου και 14ου μισθού, αποζημίωση των ομολογιούχων – φυσικών προσώπων που είχαν πληγεί από την ανταλλαγή των ομολόγων (που η ΝΔ πριν έναν μήνα είχε ψηφίσει!!!) και πολλά άλλα.
Έτσι φτάνουμε στην άνοιξη του 2013, έναν χρόνο μετά τις σχετικές καθησυχαστικές και ιδιαίτερα αποτελεσματικές σε εκλογικό επίπεδο εξαγγελίες, με μια νέα οριζόντια μείωση των συντάξεων να θεωρείται απλώς θέμα χρόνου. Κοινή παραδοχή δε, αποτελεί ότι αυτή τη φορά θα θιγούν όσοι έμειναν ανεπηρέαστοι ή σχεδόν ανεπηρέαστοι από τις μέχρι σήμερα περικοπές: οι χαμηλοσυνταξιούχοι των 500 και 600 ευρώ με το ατράνταχτο επιχείρημα ότι αποτελούν την μεγαλύτερη κατηγορία (όπως φαίνεται στον πίνακα που παραθέτουμε) και μια μείωση των 50 ή 100 ευρώ θα αποδώσει σημαντικά. Προφανώς πρόκειται για μία παραδοχή που ξεχειλίζει κυνισμού, αποκαλύπτοντας το αδίστακτο, κτηνώδες πρόσωπο της τρικομματικής κυβέρνησης, που αντί να επανεξετάσει την πολιτική που ακολουθεί μπροστά στο γεγονός ότι η συντριπτικά μεγαλύτερη πλειοψηφία των συνταξιούχων … αμείβεται με … βλέπει αυτή τη δυστυχία ως πηγή δημοσιονομικής ωφέλειας. Η στοχοποίηση των χαμηλών συντάξεων θα έχει ένα τρομερό κοινωνικό κόστος, λόγω του ότι από αυτή την κατηγορία δεν περισσεύει για αποταμίευση ή σπατάλες ούτε ένα ευρώ. Άρα, αν κοπούν οι συντάξεις κατά 50 ευρώ, τότε κατά 50 ευρώ θα μειωθούν τα έξοδα φαγητού ή οι δαπάνες για φάρμακα ανθρώπων που δεν έχουν καμιά άλλη πηγή εισοδήματος. Δεδομένης ωστόσο της οριακής κατάστασης στην οποία ζουν οι συνταξιούχοι επί χρόνια (όχι τώρα μόνο) η μείωση των συντάξεων την οποία ήδη εξετάζει η Τρόικα εσωτερικού θα σημάνει νέα φτώχεια κι εξευτελισμό των απόμαχων που θα πρέπει να ζητιανεύουν για να ζήσουν. Επίσης θα σημάνει και μείωση του προσδόκιμου ζωής!
Τα καμπανάκια του κινδύνου για τις συντάξεις έχουν ηχήσει με τον πιο επίσημο τρόπο. Κατ’ αρχάς από τον ίδιο τον υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Στουρνάρα, ο οποίος σε συνέντευξη που έδωσε στη ΝΕΤ στις 9 Μαΐου, προέβη στην ακόλουθη, γεμάτη υπονοούμενα δήλωση που έστρωνε το έδαφος για μείωση στις συντάξεις: «Η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει ότι θα επιβάλει φόρο δύο τοις χιλίοις σε επιχειρήσεις ώστε να αποφευχθεί η μείωση των συντάξεων. Μέτρο που το πήραμε αλλά δεν το εφαρμόσαμε. Φέτος τα καταφέραμε με άλλους τρόπους. Καλύψαμε το κενό και δεν μειώσαμε τις συντάξεις του ΟΑΕΕ. Ελπίζω να τα καταφέρομε και του χρόνου», δήλωσε ο υπουργός κάνοντας σαφές ότι δεν πρέπει να θεωρείται καθόλου μα καθόλου βέβαιο πως οι συντάξεις των ελεύθερων επαγγελματιών θα παραμείνουν ακόμη και στο σημερινό, απαράδεκτα χαμηλό επίπεδο. Το δεύτερο καμπανάκι κινδύνου, μένοντας μόνο στα επίσημα, ήχησε από την τριμηνιαία έκθεση που εκδίδει το γραφείο προϋπολογισμού της βουλής όπου παρακολουθείται η εκτέλεση του κι εν γένει η πορεία των δημόσιων οικονομικών. Εκεί λοιπόν, χωρίς περιστροφές, αναφέρεται πως «η αύξηση των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων, που μπορεί να οδηγήσει σε νέες περικοπές συντάξεων». Την αίσθηση ότι κάτι μαγειρεύεται στην πλάτη των ασφαλισμένων άφησε επίσης κι η προσπάθεια της κυβέρνησης να περάσει μέσα από το πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε την Κυριακή … μείωση των συντάξεων του ΟΑΕΕ κατά 35%. Επρόκειτο για μια εντελώς ανήθικη και ανέντιμη προσπάθεια που θα είχε τελεσφορήσει αν δεν μεσολαβούσε το μίνι αντάρτικο του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Β. Βενιζέλου απέναντι στον πρωθυπουργό Α. Σαμαρά που ως επίδικο φυσικά έχει τη νομή της εξουσίας και την διανομή των καρεκλών κι όχι τα συμφέροντα των συνταξιούχων.
Έλλειμμα 2,5 δισ. ευρώ
Δεν υπάρχει λοιπόν αμφιβολία πως μια νέα μείωση των συντάξεων είναι προ των πυλών. Στη βάση της έχει τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως αποτυπώνονται σε ένα συνολικό έλλειμμα ύψους 2,5 δισ. ευρώ και για τον ΕΟΠΥΥ επιπλέον 1,5 δισ. στην βάση της έχει επίσης την άσχημη κατάσταση των δημόσιων οικονομικών, η οποία σε αντίθεση με το κλίμα ευφορίας που επιχειρεί να δημιουργήσει η κυβέρνηση, έτσι ώστε να περιθωριοποιήσει την ογκούμενη δυσφορία, είναι πανθομολογούμενη. Αναφέρει για παράδειγμα στο κεφάλαιο με τίτλο «τα φορολογικά έσοδα αποκλίνουν» η τριμηνιαία έκθεση του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής: «η πορεία των καθαρών εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού εξακολουθεί να είναι σημαντικά αρνητική καθώς αυτά σημείωσαν πτώση κατά 6,3% σε ετήσια βάση στα 10,7 δισ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του 2013, από αύξησή τους κατά 2,9% στο πρώτο τρίμηνο του 2012». Σε αυτό το πλαίσιο επιδείνωσης του δημοσιονομικού προβλήματος ακόμη κι ανθηρή να ήταν η κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων, δεν θα γλίτωναν τις περικοπές μιας και θα λειτουργούσαν σαν αμορτισέρ της δημοσιονομικής προσαρμογής, αναλαμβάνοντας να απορροφήσουν το κόστος των μειούμενων φορολογικών εσόδων. Το γεγονός ότι η κατάστασή τους δεν είναι ανθηρή, όπως είναι εμφανές, οξύνει ακόμη περισσότερο τη συζήτηση για τα οικονομικά προβλήματα των ταμείων. Κοινό τους χαρακτηριστικό είναι πως όλα, μα όλα αυτά τα προβλήματα προκλήθηκαν από την σημερινή οικονομική πολιτική. Δηλαδή, οι συνταξιούχοι γίνονται ήδη ζητιάνοι και θα γίνουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό λόγω των Μνημονίων και της Τρόικας, που ευθύνονται για το βούλιαγμα των ταμείων. Κι αντί, έστω κι αυτή την ύστατη ώρα που γίνονται ορατές δια γυμνού οφθαλμού, οι συνέπειες της πολιτικής τους να την εγκαταλείψουν, ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ υπόσχονται ακόμη μεγαλύτερες δόσεις από το ίδιο θανατηφόρο φάρμακο.
Δέκα είναι οι άμεσες αιτίες που οδήγησαν τα ασφαλιστικά ταμεία στην άκρη του γκρεμού, δίνοντας την αφορμή στην τρικομματική κυβέρνηση να εμφανίζει ως επιβεβλημένη κι αναπόφευκτη μια νέα μείωση των συντάξεων, η πολλοστή που έχει επιβληθεί από το 2010. Συγκεκριμένα, η ύφεση της οικονομίας, η αύξηση της ανεργίας, η επέκταση των ελαστικών μορφών εργασίας, η εξάπλωση της ανασφάλιστης εργασίας, η εισοδηματική πολιτική, η μείωση των εργοδοτικών εισφορών, η μετακίληση στα ταμεία του κόστους αλλεπάλληλων προγραμμάτων εθελούσιων εξόδων προσωπικού, η ασυνέπεια του κράτους, η κρατική αφαίμαξη και, τέλος, το δημογραφικό πρόβλημα. Όλοι αυτοί οι λόγοι, με διαφορετική ένταση ο καθένας έχουν οδηγήσει σε χρεοκοπία το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα, που μπορεί να χαρακτηριστεί σαν ένας άταφος νεκρός και φέρνουν πολύ κοντά μια νέα μείωση συντάξεων πέραν αυτής που ίσχυσε από 1η Ιανουαρίου 2013 (μειώνοντας κατά 5% τις συντάξεις από 1.001 έως 1.500 ευρώ, κατά 10% τις συντάξεις από 1.501 έως 2.000 ευρώ, κοκ) η οποία ενδέχεται να ξεκινήσει από τα επικουρικά ταμεία και τα εφάπαξ που παίρνουν πολλοί κλάδοι.
Ελεύθεροι επαγγελματίες: πληρώνει ο 1 στους 2
Ύφεση της οικονομίας. Με βάση στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού και της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, η Ελλάδα μέχρι το τέλος του 2013 θα έχει χάσει το ¼ του ΑΕΠ της σε σχέση με το 2007. Η πτώση του ΑΕΠ κατ’ έτος έχει ως εξής: 2008: -0,2%, 2009: -3,2%, 2010: -3,5%, 2011: -7,1%, 2012: -6,4% και 2013: -4,5%. Αυτή η θεαματική πτώση του ΑΕΠ, που μπορεί να συγκριθεί με τις χειρότερες υφέσεις του 20ου αιώνα, δίνει στην Ελλάδα το θλιβερό προνόμιο να διεκδικεί την τρίτη μεγαλύτερη ύφεση τα τελευταία 100 χρόνια και την πρώτη σε διάρκεια, ξεπερνώντας ακόμη και την μεγάλη ύφεση των ΗΠΑ του 1929. Το ασφαλιστικό ταμείο που υπέστη την μεγαλύτερη επιβάρυνση λόγω της ύφεσης είναι ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών, όπου σε ένα σύνολο 774.000 ασφαλισμένων, περίπου 380.000 ενεργοί ασφαλισμένοι αδυνατούν να καταβάλουν τις εισφορές τους, έχοντας οφειλές κοντά στα 5,9 δισ. ευρώ από 3 δισ., που ήταν το 2011, δηλαδή τα μισά! Η ύφεση από μόνη της επέφερε ένα σημαντικό πλήγμα σε κάθε είδους δημόσιο έσοδο και στα ασφαλιστικά ταμεία επομένως από την στιγμή που η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνθηκε τόσο απότομα. Οι συνέπειες ωστόσο στους ασφαλιστικούς οργανισμούς αποδείχθηκαν πολύ πιο δραματικές γιατί η ύφεση συνοδεύτηκε από μια σειρά επιπλέον οικονομικές εξελίξεις.
Άνοδος της ανεργίας. Η Ελλάδα πλέον κατέχει το ρεκόρ ανεργίας στην ΕΕ. Τον Φεβρουάριο, με βάση στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, η ανεργία, μιλώντας πάντα για την επίσημη, έφτασε το 27%. Οι δραματικές συνέπειες που έχει η έκρηξη της ανεργίας στην ευστάθεια του ασφαλιστικού συστήματος φαίνεται ανάγλυφα αν δούμε την αναλογία όσων εργάζονται κι όσων είναι εκτός της αγοράς εργασίας. Συγκεκριμένα τον Φεβρουάριο του 2013 οι άνεργοι ήταν 1.320.189 άτομα και τα μη οικονομικά ενεργά άτομα 3.358.649 άτομα. Το σύνολο επομένως όσων δεν συμμετείχαν στην αγορά εργασίας ήταν 4.678.838 άτομα. Πρόκειται για αριθμό που προκαλεί σοκ αν τον συγκρίνουμε με τον αριθμό των εργαζομένων, που ήταν 3.568.186, μιας και τον ξεπερνάει κατά πολύ! Χρειάζεται να αναφέρουμε, για να εκτιμήσουμε το μέγεθος του σοκ με το οποίο είναι αντιμέτωπο το ασφαλιστικό σύστημα, πως μόλις πέντε χρόνια πριν, το 2008, η κατάσταση ήταν σχεδόν αντίστροφη: 4.516.876 άτομα έθρεφαν 3.801.675. Η αύξηση της ανεργίας, που δεν είναι φυσικό επακόλουθο της ύφεσης, αλλά συνειδητή επιλογή των κυβερνήσεων όπως δείχνει κι η υπό εξέλιξη επιχείρηση απόλυσης δεκάδων χιλιάδων δημόσιων υπαλλήλων που γίνεται στο όνομα της μείωσης των ελλειμμάτων, σημαίνει σημαντικές απώλειες στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων. Στελέχη των ασφαλιστικών οργανισμών εκτιμούν πως κάθε μονάδα ανεργίας προκαλεί απώλεια εσόδων για τα ταμεία ύψους 250 εκ. ευρώ.
Επέκταση των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Στο πλαίσιο της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας όλα τα Μνημόνια από τον Μάιο του 2010 μέχρι αυτό του Νοεμβρίου του 2012 περιελάμβαναν μέτρα ενθάρρυνσης της εργοδοσίας να καταργήσει τις σταθερές σχέσεις εργασίας προς όφελος πρόσκαιρων κι ευέλικτων σχέσεων εργασίας. Σε πολλές επιχειρήσεις προκρίθηκε η εκ περιτροπής εργασία σαν μια μορφή για να αποφευχθούν οι ομαδικές απολύσεις. Έτσι, με βάση την έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας για το 2012 84.490 συμβάσεις μετατράπηκαν μονομερώς από συμβάσεις αορίστου χρόνου σε μερικής κι εκ περιτροπής απασχόλησης, με αρνητικές συνέπειες για τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων καθώς μικρότεροι μισθοί σημαίνουν μικρότερες εισφορές.
Στη μαύρη εργασία το 34% των εργαζομένων
Έκρηξη της αδήλωτης εργασίας. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η υποκρισία δεν κατοικεί μόνο στην κυβέρνηση αλλά και στην Τρόικα. Παρότι στα Μνημόνια επανειλημμένες φορές αναφέρονται δεσμεύσεις για την ενίσχυση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας με στόχο να αντιμετωπιστεί η αδήλωτη εργασία, στην πραγματικότητα τα μέτρα που εφαρμόζονται είναι στην αντίθετη κατεύθυνση. Στελέχη του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και της υπηρεσίας ελέγχου του ΙΚΑ υπογραμμίζουν όχι μόνο την έλλειψη προσωπικού αλλά και το γεγονός ότι οι υπηρεσίες δεν καλύπτουν έξοδα κίνησης. Το αποτέλεσμα έτσι είναι να αποθαρρύνονται οι ελεγκτές να πάνε σε επιχειρήσεις για να ελέγξουν κατά πόσο εφαρμόζονται οι νόμοι. Ακόμη όμως κι απ’ αυτούς τους λίγους ελέγχους που διεξάγονται τα συμπερασματικά είναι εξόχως αποκαλυπτικά: Μόνο τον Μάρτιο του 2013 από τις 1.981 επιχειρήσεις που έλεγξε η ειδική υπηρεσία του ΙΚΑ οι 979 απασχολούσαν ανασφάλιστους, ενώ από τους 7.959 εργαζόμενους οι 2.295 ήταν ανασφάλιστοι. Τον Απρίλιο τα σχετικά κλιμάκια έλεγξαν 461 επιχειρήσεις όπου βρέθηκαν 701 ανασφάλιστοι εργαζόμενοι, κοκ. Ξεχωριστή σημασία μάλιστα έχει πως η μειοψηφία των ανασφάλιστων, μόνο το 42% συγκεκριμένα, ήταν μετανάστες. Συνολικά, το 2012 η αδήλωτη εργασία είχε φθάσει το 36%, προκαλώντας μια πρωτοφανή αιμορραγία για τα ασφαλιστικά ταμεία, που εκτιμάται στα 6,5 δισ. ευρώ.
| ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΚΥΡΙΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ | ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ | ||||
| Ποσό σε € | Αριθμός συντάξεων | Ποσοστό κατηγορίας | Άθροισμα κατηγοριών | Ποσό δαπάνης σε € | Ποσοστό κατηγορίας |
| Έως 500 | 1.327.316 | 46% | 46% | 484.447.393,20 | 23% |
| 500,01 – 600 | 391.711 | 14% | 60% | 209.167.897,39 | 11% |
| 600,01 – 700 | 207.608 | 7% | 67% | 133.612.708,27 | 6% |
| 700,01 – 800 | 123.006 | 5% | 72% | 91.010.007,49 | 4% |
| 800,01 – 900 | 94.271 | 3% | 75% | 79.175.120,45 | 4% |
| 900,01 – 1.000 | 89.198 | 3% | 78% | 84.047.238,62 | 4% |
| 1.000,01 – 1.100 | 81.049 | 3% | 81% | 84.708.125,28 | 4% |
| 1.100,01 – 1.200 | 71.588 | 2% | 83% | 82.176.939,29 | 4% |
| 1.200,01 – 1.300 | 73.878 | 3% | 86% | 92.228.977,67 | 5% |
| 1.300,01 – 1.400 | 65.281 | 2% | 88% | 87.998.443,30 | 4% |
| 1.400,01 – 1.500 | 61.431 | 2% | 90% | 88.708.493,74 | 4% |
| 1.500,01 – 1.600 | 62.018 | 2% | 92% | 96.206.725,31 | 5% |
| 1.600,01 – 1.700 | 43.055 | 2% | 94% | 70.959.127,98 | 4% |
| 1.700,01 + | 217.223 | 6% | 100% | 425.005.686,60 | 18% |
| 2.908.633 | 2.109.452.884,59 | ||||
Πηγή: Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής
Εισοδηματική πολιτική. Αιμορραγία επίσης προκαλούν στα ασφαλιστικά ταμεία οι μειώσεις μισθών και ημερομισθίων (22% και 32% για τους νέους κάτω των 25 ετών επέβαλε το δεύτερο μνημόνιο) και η πρόσφατη κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού καθώς σημαίνουν λιγότερα έσοδα. Πλήγμα για το ασφαλιστικό ταμείο αποτέλεσε επίσης η κατάργηση της μετενέργειας που οδήγησε σε σημαντικές απώλειες του μισθού εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων οι οποίοι στο εξής θα αμείβονται με την συλλογική σύμβαση ή τον κατώτατο μισθό. Παρότι οι εκτιμήσεις για την μείωση των μισθών ποικίλουν σημαντικά αξίζει να κρατήσουμε ότι σε πολλές ΔΕΚΟ οι μειώσεις των μισθών την τελευταία τριετία ανέρχονται στο 55%, ενώ στην έκθεση του ΣΕΠΕ για το 2012, καταγράφονται 74.483 επιχειρήσεις που απασχολούν 261.353 εργαζόμενους οι οποίες προχώρησαν σε μεσοσταθμικές μειώσεις μισθών κατά 18,8%, μέσω επιχειρησιακών και ατομικών συμβάσεων εργασίας.
Μείωση εργοδοτικών εισφορών. Πέρα από τους συγκαλυμμένους και παράνομους τρόπους μείωσης του ασφαλιστικού κόστους και αύξησης των κερδών, τα Μνημόνια προβλέπουν και την επίσημη μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών κατά 5 μονάδες, σε ορίζοντα τετραετίας. Στα μέσα Απριλίου μάλιστα ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, μιλώντας στην συνέλευση της Συνομοσπονδίας επιχειρηματιών ενοικιαζόμενων δωματίων προανήγγειλε ότι εντός του 2013 οι εργοδοτικές εισφορές θα μειωθούν κατά 1 ποσοστιαία μονάδα, πέραν της μείωσης κατά 1,1 μονάδας που έγινε το 2012, λόγω της κατάργησης των εισφορών υπέρ των Οργανισμών Εργατικής Εστίας και Κατοικίας.
Κόστος προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου. Σημαντική επιβάρυνση που αθροιστικά εκτιμάται γύρω στα 5 δισ. ευρώ έχουν προκαλέσει στα ασφαλιστικά ταμεία και τα προγράμματα εθελούσια εξόδου που εφαρμόστηκαν τις περισσότερες φορές προς όφελος των ιδιωτών για να μπορέσουν να πάρουν υπό τον έλεγχό τους δημόσιες επιχειρήσεις χωρίς το ενοχλητικό …βάρος του εργατικού κόστους. Αυτό για παράδειγμα συνέβη με την Ολυμπιακή και τον ΟΤΕ.
Ασυνέπεια του κράτους. Τα ασφαλιστικά ταμεία ωστόσο δεν θα απειλούνταν με κατάρρευση αν το κράτος δεν περιόριζε κάθε χρόνο την συμμετοχή του, δίνοντας την χαριστική βολή σε ορισμένα ταμεία, όπως για παράδειγμα ο ΟΑΕΕ, όπου η κρατική εισφορά μειώθηκε 550 εκ. ευρώ, από 1,35 δις. στα 800 εκ. ευρώ. Συνολικά οι επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων από 14,5 δισ. ευρώ το 2012 προβλέπεται να μειωθούν το 2013 σε 12,6 δισ. ευρώ. Περιττό να ειπωθεί πως η σταδιακή αποχώρηση του κράτους από την χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος, προς όφελος των πιστωτών που συνεχίζουν να αφαιμάζουν τα δημόσια έσοδα, μας οδηγεί αργά και σταθερά σε ένα εντελώς νεοφιλελεύθερο ασφαλιστικό σύστημα όπου το ασφαλιστικό κόστος κατά βάση επιβαρύνει τον εργαζόμενο, δευτερευόντως τον εργοδότη και καθόλου το κράτος.
Απώλειες 12 δις. ευρώ λόγω PSI
Κρατική λεηλασία. Ανέκαθεν το ελληνικό κράτος αντιμετώπιζε το ασφαλιστικό σύστημα σαν μια ανέξοδη πηγή φθηνών χρηματοδοτήσεων. Έτσι, είτε με την μορφή των άτοκων καταθέσεων στην Τράπεζα της Ελλάδας τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες είτε με την μορφή της υποχρεωτικής τοποθέτησης των ρευστών διαθεσίμων σε μετοχές και κρατικά ομόλογα τα τελευταία χρόνια, το ελληνικό δημόσιο αντιμετώπισε τα αποθεματικά του ασφαλιστικού συστήματος ως εργαλείο άσκησης οικονομικής πολιτικής και παρέμβασης στην οικονομία, σε βάρος φυσικά των συμφερόντων των ασφαλισμένων. Τρανή απόδειξη η αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους τον Μάριο του 2012 που με ευθύνη κυρίως του σημερινού προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Βαγγέλη Βενιζέλου, που τότε ήταν υπουργός Οικονομικών, οδήγησε τα ασφαλιστικά ταμεία σε ονομαστικές απώλειες 12 δισ. ευρώ. Στην πράξη οι ζημιές τους είναι πολύ μεγαλύτερες γιατί τα ασφαλιστικά ταμεία έχοντας την ανάγκη ρευστού είναι υποχρεωμένα να «σπάνε» ομόλογα που πήραν στο πλαίσιο της ανταλλαγής με ημερομηνία λήξης μετά από 20 χρόνια σε τιμές που σήμερα αντιστοιχούν στο 30% ή 40% της ονομαστικής τους τιμής. Πρέπει να τονισθεί τα διπλά κριτήρια που κυριάρχησαν καθώς οι τράπεζες αποζημιώθηκαν για τις ζημιές που υπέστησαν από την ανταλλαγή με το πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης, αντίθετα με τα ασφαλιστικά ταμεία. Αν τα ασφαλιστικά ταμεία είχαν αποζημιωθεί με ένα μέρος μόνο από τα 50 δισ. ευρώ που πήραν οι τραπεζίτες, δεν θα συζητιόταν τώρα η μείωση των συντάξεων. Επ’ αυτού όμως σιωπή απ’ όλους. Όχι μόνο από τα κόμματα που συμμετέχουν στην κυβέρνηση…
Όξυνση του δημογραφικού προβλήματος. Αποτέλεσμα της αιματηρής λιτότητας είναι η απότομη μείωση των γεννήσεων που καταγράφεται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, με δραματικές συνέπειες για την ηλιακή πυραμίδα που αποτελεί ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια του ασφαλιστικού συστήματος. Πολύ πρόσφατα χαρακτηριστικά, στις 7 Μαρτίου και με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας ανακοινώθηκε από γιατρούς της Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του Αρεταίειου Νοσοκομείου ότι το 2012 γεννήθηκαν 15.000 λιγότερα παιδιά σε σχέση με το 2011. Ο αριθμός των γεννήσεων (106.777 το 2011) προκαλεί απογοήτευση αν επίσης συγκριθεί και με τον αριθμό των θανάτων (110.726 για τον ίδιο χρόνο) καθώς δηλώνει την καθαρή μείωση του πληθυσμού και την συρρίκνωση των παραγωγικών ηλικιών.
Ως αποτέλεσμα όλων των παραπάνω το πρώτο δίμηνο του 2013 τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων υποχώρησαν κατά 696 εκ. ευρώ όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Οργανισμού Κοινωνικής Πολιτικής, Θανάσης Κοποτάς, κατά τη διάρκεια των εργασιών του 29ου συνεδρίου της ομοσπονδίας. Η μείωση των εσόδων των ταμείων από εισφορές διαχρονικά περιγράφτηκε επίσης πρόσφατα από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Εργαζομένων ΙΚΑ, καθώς με βάση στοιχεία που παρουσίασε φάνηκε πως τα έσοδα του ιδρύματος τον Φεβρουάριο του 2013 ανέρχονταν σε 934,9 εκ. όταν τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους ήταν 1,2 δισ. ευρώ. Η δραματική κατάσταση του ΙΚΑ (που κάθε μήνα χρειάζεται για συντάξεις γύρω στα 800 εκ. ευρώ) φαίνεται επίσης κι από το γεγονός ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχει να λαβαίνει από ενεργές επιχειρήσεις ανέρχονται σε 8 δισ. ευρώ κι από ανενεργές επιχειρήσεις στα 4,5 δισ. ευρώ. Δραματική είναι επίσης η κατάσταση και στον ΟΓΑ όπου οι συνολικές οφειλές στο τέλος του 2012 ανέρχονταν σε 729,2 εκ. ευρώ.
Θα κάνουν τους συνταξιούχους ζητιάνους
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η επικείμενη μείωση των συντάξεων ενδέχεται να αμβλύνει βραχυπρόθεσμα τις πιέσεις που δέχονται τα οικονομικά των ασφαλιστικών ταμείων. Μακροπρόθεσμα όμως όσο δεν αυξάνεται η απασχόληση, όσο δηλαδή δεν μειώνεται η ανεργία, κι όσο δεν αυξάνεται το ύψος των μισθών, τα προβλήματα θα παρουσιάζονται ξανά και ξανά, εμφανίζοντας ως μονόδρομο νέα μειώσεις στις συντάξεις. Ίσως αυτός είναι ο δρόμος που έχουν επιλέξει για να φτάσουμε την 1η Ιανουαρίου 2015 στην λεγόμενη εθνική σύνταξη των 360 ευρώ, που θα είναι σύνταξη πείνας. Το σημαντικότερο επίδικο όμως δεν είναι η υγεία των ασφαλιστικών ταμείων, που θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί με πολλούς άλλους τρόπους, αν υπήρχε η πολιτική βούληση και δεν πρυτάνευε το συμφέρον των δανειστών. Το σημαντικότερο που διακυβεύεται είναι η αξιοπρέπεια και η ίδια η επιβίωση εκατομμυρίων ανθρώπων, που δούλεψαν επί δεκαετίες πληρώνοντας στο ακέραιο τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις τους, και πολύ σύντομα δεν θα έχουν να αγοράσουν ψωμί…
via Ο δεκάλογος καταστροφής του ασφαλιστικού τομέα Nexus, Ιούνιος 2013 « Leonidas Vatikiotis.
The more general point, alluded to earlier, is that trade agreements typically put commercial interests ahead of other values – the right to a healthy life and protection of the environment, to name just two. France, for example, wants a “cultural exception” in trade agreements that would allow it to continue to support its films – from which the whole world benefits. This and other broader values should be non-negotiable.
Το ότι η ΕΡΤ είχε πρώτη το 2007-2009 ειδική τηλεοπτική εκπομπή «ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΜΑΖΙ» (ΕΤ-1, κάθε Πέμπτη) που πρόβαλλε τέτοιες εκστρατείες, το ότι πρέπει να πολλαπλασιάσουμε το κοινωνικό ΜΕΡΙΣΜΑ που δίνουμε πίσω στην κοινωνία ως δικαιολόγηση του ανταποδοτικού τέλους των 300 εκ. ευρώ. Τίποτα. Πολύ ευγενικά η απάντηση ήταν «Θα το δούμε». Ο άνθρωπος έφυγε, παραιτήθηκε, δεν το είδαμε ποτέ. Τέσσερις Διευθύνοντες Σύμβουλοι και Πρόεδροι ΔΣ πέρασαν από το 2009 και μάλλιασε η γλώσσα μου «φτου και από την αρχή» κάθε φορά να τους εξηγώ την σημασία της κοινωνικής ΕΡΤ και της κοινωνικής υπευθυνότητας που έχει γίνει εκτός των άλλων και υποχρέωση για τις μεγάλες εταιρείες σύμφωνα και με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
via Η «Κοινωνική» ΕΡΤ που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Του Π. Βασιλόπουλου | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα.
Υποθέσεις Εργασίας: Αρχείο Αποδελτίωσης 